જો કોઈ 2000ની નોટ લેવાની ના પાડે તો RBIના નિયમો જાણો ક્યાં ફરિયાદ કરવી
રિઝર્વ બેંકે સ્પષ્ટપણે કહ્યું છે કે 30 સપ્ટેમ્બર 2023 સુધી 2000 રૂપિયાની નોટ કાયદેસર રહેશે અને તેનો ઉપયોગ વ્યવહારો માટે થઈ શકશે. આવી સ્થિતિમાં, જો બેંક અથવા અન્ય કોઈ 2000 રૂપિયાની નોટ સ્વીકારવાનો ઇનકાર કરે છે, તો તમે તેની સામે શું પગલાં લઈ શકો છો?
આજથી 2000 રૂપિયાની નોટો બદલવાની શરૂઆત થઈ ગઈ છે. લોકો 2000 રૂપિયાની નોટ બદલવા માટે બેંકોની બહાર કતારમાં ઉભા છે. રિઝર્વ બેંક (RBI) એ સ્પષ્ટપણે કહ્યું છે કે 23 મેથી 30 સપ્ટેમ્બર 2023 વચ્ચે 2000 રૂપિયાની નોટ એક્સચેન્જ (2000 રૂપિયાની નોટ એક્સચેન્જ) કરી શકાય છે. આ સાથે કેન્દ્રીય બેંકે એમ પણ કહ્યું કે 2000 રૂપિયાની નોટ લીગલ ટેન્ડર રહેશે. એટલે કે, તમે 2000 રૂપિયાની નોટથી ખરીદી કરી શકો છો. પરંતુ જો કોઈ વ્યક્તિ 2000 રૂપિયાની નોટ સ્વીકારવાનો ઇનકાર કરે છે, તો તમે તેની વિરુદ્ધ ફરિયાદ નોંધાવી શકો છો.
પેટ્રોલ પંપ પર 2000ની નોટો ધમધમી રહી છે
છેલ્લા બે દિવસથી લોકો પેટ્રોલ પંપ પર ઈંધણ ભરવા માટે રૂ. 2000ની નોટોનો ઉગ્ર ઉપયોગ કરી રહ્યા છે. જેના કારણે પેટ્રોલ પંપ ડીલરોની મુશ્કેલીમાં વધારો થયો છે. કારણ કે લોકો 200 રૂપિયાના પેટ્રોલ માટે પણ 2000 રૂપિયાની નોટ આપી રહ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં તેમના માટે ખુલ્લા નાણાંની સમસ્યા વધી ગઈ છે. પરંતુ પેટ્રોલ પંપના લોકો 2000 રૂપિયાની નોટ સ્વીકારી રહ્યા છે. તે જ સમયે, કેટલીક જગ્યાએથી એવા અહેવાલો પણ આવ્યા છે કે દુકાનદારો 2000 રૂપિયાની નોટ સ્વીકારવાનો ઇનકાર કરી રહ્યા છે. જો તમારી સાથે પણ આવું થઈ રહ્યું છે, તો તમે તરત જ આ અંગે ફરિયાદ નોંધાવી શકો છો.
આ રીતે તમે ફરિયાદ નોંધાવી શકો છો
રિઝર્વ બેંક અનુસાર, જો કોઈ બેંક 2000 રૂપિયાની નોટ સ્વીકારવાનો ઇનકાર કરે છે, તો તમે પહેલા તે બેંકના મેનેજરને મળીને ફરિયાદ કરી શકો છો. દરેક બેંક પાસે ફરિયાદ બુક હોય છે જ્યાં તમે તેના વિશે જાણ કરી શકો છો. બેંક 30 દિવસની અંદર તમારી ફરિયાદનો જવાબ આપશે. જો આવું ન થાય અથવા તમે બેંકના જવાબથી ખુશ નથી, તો તમે રિઝર્વ બેંકની વેબસાઇટની મુલાકાત લઈ શકો છો.
તમે cms.rbi.org.in પર જઈને તમારી ફરિયાદ નોંધાવી શકો છો.
ગ્રાહકો રિઝર્વ બેંક (RB-IOS)ની સંકલિત લોકપાલ યોજના હેઠળ ફરિયાદો નોંધાવી શકે છે. સંકલિત લોકપાલ યોજના સેવા સંબંધિત ફરિયાદોના તાત્કાલિક નિવારણ માટે છે. આ સુવિધા ઓનલાઈન ઉપલબ્ધ છે. આ સિવાય જો કોઈ દુકાનદાર પણ 2000ની નોટ લેવાનો ઇનકાર કરે છે તો તમે પુરાવા સાથે તેની ફરિયાદ આરબીઆઈને પણ કરી શકો છો. RBI ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે 30 સપ્ટેમ્બર સુધી કોઈપણ દુકાનદાર કે વિક્રેતા 2000ની નોટ સ્વીકારવાનો ઈન્કાર કરી શકે નહીં. કારણ કે પરિપત્રમાંથી નોંધ લેવામાં આવી નથી.
કોઈપણ ફોર્મ ભરવાની જરૂર નથી
સેન્ટ્રલ બેંકે પોતાના સર્ક્યુલરમાં કહ્યું છે કે જેની પાસે 2000ની નોટ છે તે 23 મેથી 30 સપ્ટેમ્બર સુધી દેશની કોઈપણ બેંકમાં જઈને તેને બદલી શકે છે. એક જ વારમાં તમે 20 હજાર રૂપિયા સુધી એટલે કે કુલ 10 2000ની નોટો બદલી શકશો. રિઝર્વ બેંકે સ્પષ્ટ કહ્યું છે. 2000 રૂપિયાની નોટો બદલવા માટે બેંકમાં કોઈ ફોર્મ ભરવાનું રહેશે નહીં કે કોઈ ઓળખ કાર્ડની જરૂર પડશે નહીં. આરબીઆઈના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે લોકોને અપીલ કરી છે કે તેઓ નોટ બદલવાથી ગભરાશો નહીં. 2000ની નોટો બદલવા માટે લોકો પાસે 4 મહિનાથી વધુ સમય છે.
કોઈ થાપણ મર્યાદા નથી
તે જ સમયે, બેંક ખાતામાં 2,000 રૂપિયાની નોટ જમા કરાવવાની કોઈ મર્યાદા નથી. પરંતુ આ માટે બેંકના ડિપોઝીટના નિયમોનું પાલન કરવું પડશે. આ સિવાય બિઝનેસ કોરોસ્પોન્ડન્ટ સેન્ટર પર જઈને પણ 2000 રૂપિયાની નોટ બદલી શકાશે. જો કે અહીં નોટ બદલવાની મર્યાદા માત્ર 4000 રૂપિયા છે.